NotebookLM là gì? Cách hoạt động và hướng dẫn sử dụng chi tiết

Trong thời đại mà con người phải xử lý hàng loạt tài liệu, báo cáo, giáo trình và thông tin nghiên cứu mỗi ngày, việc tự tổng hợp nội dung thủ công dễ khiến bạn quá tải. Đây cũng là lý do nhiều người tìm đến những công cụ hỗ trợ phân tích tài liệu bằng AI. Trong số đó, NotebookLM nổi bật nhờ khả năng “biến” mọi tài liệu bạn cung cấp thành một kho dữ liệu thông minh, dễ khai thác và đặc biệt là có thể đối thoại trực tiếp như một trợ lý cá nhân.

Nếu bạn thường xuyên cần tóm tắt văn bản, chuẩn bị bài thuyết trình, tạo dàn ý nội dung, ghi chú bài học hay nghiên cứu một chủ đề dài, NotebookLM có thể giúp bạn rút ngắn 70–90% thời gian làm việc. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ NotebookLM là gì, công cụ này có những tính năng nào, cách sử dụng ra sao và phù hợp với đối tượng nào.

1. NotebookLM là gì?

NotebookLM là một nền tảng ghi chú và phân tích tài liệu được hỗ trợ bởi AI. Điểm đặc biệt của công cụ này là khả năng làm việc trực tiếp trên chính những tài liệu bạn tải lên, giúp bạn:

• Tìm thông tin trong tài liệu cực nhanh

• Đặt câu hỏi và nhận câu trả lời dựa trên nội dung nguồn

• Tự động tạo tóm tắt, dàn ý, câu hỏi ôn tập

• Chuyển nội dung thành âm thanh để nghe

• Tạo sơ đồ tư duy và hệ thống kiến thức

• Tổ chức tài liệu theo từng chủ đề hoặc từng dự án

Nhờ cơ chế “dựa hoàn toàn vào dữ liệu người dùng cung cấp”, NotebookLM hạn chế tối đa việc tạo thông tin sai và hỗ trợ nghiên cứu ở mức độ chính xác hơn.

2. Tính năng nổi bật của NotebookLM

2.1 Hỗ trợ nhiều định dạng tài liệu

NotebookLM có thể tiếp nhận và xử lý nhiều dạng file khác nhau như:

• PDF

• Google Docs

• Google Slides

• File văn bản

• Liên kết website

• Hình ảnh tài liệu

• Video có phụ đề

Điều này cho phép bạn gom toàn bộ tư liệu ở nhiều nguồn vào cùng một nơi để tiện phân tích.

2.2 Đặt câu hỏi trực tiếp với tài liệu

Một trong những điểm mạnh nhất của NotebookLM là khả năng “trò chuyện” với chính tài liệu bạn tải lên. Bạn có thể yêu cầu:

• Tóm tắt nội dung

• Tìm phần nói về chủ đề cụ thể

• Rút ra ý chính

• Giải thích lại theo cách dễ hiểu

• Liệt kê insight quan trọng

Câu trả lời luôn đi kèm trích dẫn của đoạn văn bản gốc để bạn dễ kiểm tra độ chính xác.

2.3 Tự động tạo tóm tắt, mind-map, outline và audio

NotebookLM có khả năng:

• Nén tài liệu dài thành bản tóm tắt

• Lập dàn ý chi tiết cho bài viết hoặc bài thuyết trình

• Tạo sơ đồ tư duy để nhìn tổng thể vấn đề

• Tạo flashcards để ôn tập

• Chuyển nội dung thành phiên bản âm thanh

Những tính năng này rất phù hợp cho người học, người làm nội dung và những ai cần hệ thống kiến thức nhanh.

2.4 Quản lý nhiều notebook cho từng chủ đề

Bạn có thể tạo từng notebook riêng cho từng dự án:

• Bài học

• Dự án marketing

• Nội dung video

• Đề tài nghiên cứu

• Bài thuyết trình

• Tài liệu doanh nghiệp

Mỗi notebook chứa tập tài liệu riêng và chuỗi câu hỏi – trả lời liên quan.

2.5 Chia sẻ và cộng tác nhóm

Tính năng chia sẻ giúp bạn:

• Gửi notebook cho đồng nghiệp hoặc bạn học

• Làm việc chung trên cùng một dự án

• Phân cấp quyền xem và chỉnh sửa

Rất phù hợp cho nhóm sinh viên, đội content hoặc nhóm làm dự án.

2.6 Tính bảo mật cao

NotebookLM có cơ chế bảo mật nhằm đảm bảo:

• Không dùng dữ liệu người dùng để huấn luyện mô hình

• Dữ liệu được lưu tách biệt

• Doanh nghiệp có thể quản lý quyền truy cập

Điều này giúp công cụ phù hợp cho các tổ chức, trường học và doanh nghiệp.

3. Hướng dẫn sử dụng NotebookLM từ A đến Z

Dưới đây là cách dùng NotebookLM theo từng bước rõ ràng.

3.1 Tạo notebook mới

• Truy cập NotebookLM

• Chọn “Create Notebook”

• Đặt tên theo dự án hoặc chủ đề bạn muốn nghiên cứu

3.2 Tải tài liệu lên

Chọn “Add Source”, sau đó tải:

• PDF

• Tài liệu Google

• Hình ảnh

• Website

• Video có phụ đề

• Hoặc tài liệu văn bản

Hệ thống sẽ phân tích tài liệu và liệt kê theo từng mục riêng.

3.3 Trò chuyện trực tiếp với tài liệu

Bạn có thể thử các câu có độ chính xác cao:

• Tóm tắt nội dung tài liệu

• Chỉ ra những phần quan trọng nhất

• Giải thích đoạn khó hiểu theo cách dễ hiểu hơn

• Chuyển nội dung thành bullet points

• So sánh hai đoạn trong tài liệu

NotebookLM trả lời dựa hoàn toàn trên dữ liệu bạn cung cấp.

3.4 Tạo output trực quan và dễ sử dụng

NotebookLM có thể tạo ra nhiều loại tài liệu mới:

• Bản tóm tắt

Tài liệu dài có thể được rút gọn thành vài đoạn hoặc bullet.

• Dàn ý

Phù hợp khi cần viết blog, bài luận hoặc bài thuyết trình.

• Mind-map

Giúp hình dung rõ cách thông tin được kết nối.

• Flashcards

Hữu ích cho việc ôn tập và ghi nhớ.

• Audio overview

Tự động chuyển phần nội dung thành file âm thanh, nghe nhanh và tiện lợi.

3.5 Mẹo sử dụng hiệu quả hơn

• Gom tài liệu theo chủ đề trước khi tải lên

• Đặt câu hỏi càng cụ thể càng dễ nhận kết quả đúng

• Yêu cầu đính kèm trích dẫn để dễ kiểm chứng

• Tạo nhiều phiên bản tóm tắt với độ dài khác nhau

• Kết hợp outline + mind-map để xây dựng nội dung hoàn chỉnh

4. Ưu điểm và hạn chế của NotebookLM

Ưu điểm

• Làm việc trực tiếp với tài liệu người dùng tải lên

• Giảm đáng kể thời gian đọc và phân tích

• Dễ sử dụng, giao diện đơn giản

• Hỗ trợ nhiều loại output: văn bản, audio, mind-map

• Phù hợp cho học sinh, sinh viên, người làm nội dung, nhóm dự án và doanh nghiệp

Hạn chế

• Hiệu suất có thể giảm với tài liệu quá dài

• Chất lượng đầu ra phụ thuộc vào tài liệu bạn cung cấp

• Một số tính năng nâng cao khả dụng theo khu vực

• Âm thanh chuyển đổi đôi khi chưa tự nhiên

5. Ai nên sử dụng NotebookLM

Công cụ phù hợp cho rất nhiều nhóm:

• Người học

Tóm tắt giáo trình, tạo flashcards, chuẩn bị bài thi.

• Người làm nội dung

Chuyển tài liệu nghiên cứu thành outline bài viết hoặc video.

• Doanh nghiệp

Tạo kho tri thức nội bộ, đào tạo nhân viên.

• Giáo viên và trainer

Chuẩn bị tài liệu giảng dạy nhanh hơn, có công cụ hỗ trợ phân tích nội dung.

• Nhà nghiên cứu

Tìm insight trong tài liệu học thuật dài mà không tốn thời gian đọc thủ công.

Kết luận

NotebookLM không chỉ là một công cụ ghi chú mà là một trợ lý nghiên cứu mạnh mẽ giúp bạn tiếp cận thông tin theo cách thông minh hơn. Với khả năng đọc, tóm tắt, phân tích và chuyển đổi tài liệu thành các định dạng dễ sử dụng, công cụ này giúp bạn làm việc nhanh hơn, học hiệu quả hơn và phát triển nội dung dễ dàng hơn. Khi biết cách khai thác đúng, NotebookLM trở thành nền tảng hỗ trợ đắc lực trong học tập, nghiên cứu và sáng tạo nội dung.